Bij het inwerkingtreden van de Wet toekomst pensioenen (Wtp), op 1 juli van dit jaar, is afgesproken dat een Regeringscommissaris voor de pensioentransitie zou worden aangesteld. In die functie gaat Professor Fieke van der Lecq onafhankelijk adviseren over de voortgang hiervan. Ze signaleert eventuele knelpunten en doet aanbevelingen om die weg te nemen. Van der Lecq begint haar taak in een gewijzigd politiek klimaat na de verkiezingen, waarbij het onzeker is of de uitvoering van de Wtp zonder wijzigingen zal worden voortgezet.

Professor Fieke van der Lecq (MeJudice1  - YouTube, creative commons)

Uiterlijk 1 januari 2028, moeten alle pensioenregelingen zijn aangepast aan de nieuwe wet, waarmee pensioenen gaan meebewegen met de ontwikkeling van de economie en aandelenkoersen. Verschillende sleutelpartijen zijn al hard aan het werk om deze gecompliceerde overgang mogelijk te maken, waarbij opgebouwde pensioenkapitalen aan individuele pensioengerechtigden worden toegerekend.

Professor van der Lecq heeft de leerstoel Pensioenmarkten aan de School of Business and Economics van de Vrije Universiteit Amsterdam. Zij heeft veelzijdige ervaring in het pensioenveld, in toezichthoudende functies en met bestuurlijke advisering. Als Regeringscommissaris gaat van der Lecq de sleutelpartijen faciliteren en vormt zo een brug naar de politiek en het bestuur.

Taken van de Regeringscommissaris
De Regeringscommissaris opereert in een complex bestuurlijk veld, maar gaat er vooral op letten of er genoeg tijd is om de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel zorgvuldig te doorlopen. Daarbij inventariseert zij waar uitvoerders tegenaan lopen en wat er kan worden gedaan om de transitie te versnellen. Zo draagt de Regeringscommissaris eraan bij dat de verschillende partijen de transitie goed kunnen uitvoeren.

De Regeringscommissaris zal een onafhankelijk oordeel vormen over de voortgang van de transitie en knelpunten signaleren. Daarnaast stimuleert zij partijen om goede voorbeelden uit te wisselen, zodat organisaties van elkaar kunnen leren en met elkaar in gesprek komen. Ten minste twee keer per jaar, brengt de Regeringscommissaris openbaar advies uit aan de minister die verantwoordelijk is voor Pensioenen (nu nog demissionair minister Schouten). Dat mag ook vaker, wanneer het nodig is dat de minister (bij)sturing geeft aan de pensioentransitie.

Dit doet de Regeringscommissaris niet
De Regeringscommissaris gaat zich niet bemoeien met het werk van de werkgevers en vakbonden, de pensioenfondsen, verzekeraars en de premiepensioeninstellingen. Ook gaat zij het toezicht van de AFM en De Nederlandsche Bank niet overdoen.

De adviezen van de regeringscommissaris gaan dan ook niet over de inhoud van de overeengekomen transitieplannen, invaarbesluiten, implementatieplannen en communicatieplannen. Wel draagt de regeringscommissaris eraan bij dat de verschillende partijen de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel op een adequate manier ter hand nemen.

Welke toekomst hebben pensioenen?
De in juli in werking getreden wet heeft weliswaar de naam Wet toekomst pensioenen, maar de Tweede Kamerverkiezing van 22 november 2023 betekende een overwinning van partijen die een hele andere toekomst zien voor ons pensioenstelsel. Dit zou het functioneren van de Regeringscommissaris wel eens kunnen belemmeren. De grootste partij, PVV, wil niets weten van verandering en zet er op in dat de pensioenen op de huidige manier georganiseerd blijven.

Een coalitie met de BBB en NSC is goed denkbaar. De BBB is er helder over en wil de wtp terugdraaien. Wel wil de partij (andere) verbeteringen aanbrengen in het huidige pensioenstelsel. Dit is extra relevant, omdat de BBB een doorslaggevende stem heeft in de Eerste Kamer. De NSC van Pieter Omtzigt pleit ervoor om pensioendeelnemers het recht te geven om te kiezen voor deelname aan het oude of het nieuwe pensioenstelsel. En deze partij wil overigens ook de mogelijkheid afschaffen om straks 10 procent ineens op te nemen bij pensionering. De NSC vreest dat mensen zich niet voldoende realiseren dat zij dan hun toeslagen zouden kunnen verliezen.

MIS NIKS MEER: Schrijf je hier in voor de gratis HR-nieuwsbrief