Nieuwe webmodule: zzp’er blijkt vaker een werknemer

Wanneer is een zelfstandige eigenlijk een werknemer? En in welke gevallen mag werk worden uitgevoerd door een zzp’er? Het kabinet werkt aan een webmodule als opvolger van de afgeschafte VAR-verklaring, waarmee opdrachtgevers hierover duidelijkheid vooraf moeten krijgen. Maar uit eerste proeven blijkt nu vaker sprake van een dienstverband en dus niet van een opdracht voor een zzp’er. Het kabinet wil daarover in gesprek met werkgevers, werknemers, zzp’ers en betrokken organisaties.

Het kabinet werkt aan nieuwe wet- en regelgeving omdat er zorgelijke trends zijn, zoals de onbedoelde concurrentie tussen werknemers en zzp’ers, tussen MKB en zzp en zzp’ers onderling. Sinds het afschaffen van de VAR-verklaring zijn verschillende kabinetten al bezig met nieuwe wet- en regelgeving rond het werken als zelfstandige. Eén van de maatregelen is de ontwikkeling van een webmodule als extra, vrijwillig hulpmiddel in het verduidelijken van de regelgeving.

Vooraf duidelijkheid over dienstverband
Bedrijven die voor een opdracht een zzp’er willen inhuren kunnen de webmodule straks vooraf invullen.

Als uit de beantwoording van de vragen blijkt dat een zzp’er de opdracht mag doen (er buiten dienstbetrekking mag worden gewerkt), krijgt een opdrachtgever een opdrachtgeversverklaring. Deze geeft vooraf zekerheid dat er geen naheffingen komen van de loonbelasting en de werknemersverzekeringen, mits de webmodule naar waarheid is ingevuld.

Getest bij 50 duizend opdrachtgevers
De ontwikkeling van de webmodule is inmiddels vergevorderd. De afgelopen periode is er een conceptvragenlijst ontwikkeld. Hiervoor is onder meer door een werkgroep gekeken naar jurisprudentie en (inter)nationaal vergelijkbare vragenlijsten.

De conceptvragenlijst is besproken met organisaties van werkgevers, werknemers en zzp’ers. Ook is de conceptvragenlijst voorgelegd aan 50.000 opdrachtgevers om te achterhalen hoe er in de praktijk wordt gewerkt. Dit heeft geleid tot een databestand van praktijkcasussen. Ten slotte hebben experts aan de hand van de ingevulde vragenlijsten de eerste resultaten beoordeeld.

Vaker sprake van een dienstbetrekking
Uit deze eerste ronde blijkt dat de webmodule nog moet worden aangepast. Niet alle vragen worden even goed begrepen. Ook wordt nog bekeken of een kortere vragenlijst mogelijk is. Er komt daarom nog een tweede testfase waarbij de vragen opnieuw naar toekomstige gebruikers worden gestuurd.

Opvallend is ook dat in een groter aantal gevallen de omstandigheden wijzen op een dienstbetrekking. Bijvoorbeeld omdat de zzp’er op vrijwel dezelfde manier werkt als de werknemers. In een deel van de gevallen kan de webmodule geen uitsluitsel geven. Bijvoorbeeld omdat de vragenlijst geen rekening houdt met kenmerken die per sector weer anders zijn. Dit hoeft geen probleem te zijn. Opdrachtgevers kunnen op andere manieren de arbeidsrelatie helder krijgen. Bijvoorbeeld door met de belastingdienst te overleggen of de manier van werken aan te passen.

Wanneer kun je een zzp’er vragen?
Het kabinet vindt het in deze fase verstandig om een breed gesprek te voeren over de kwalificatie van de arbeidsrelatie. De onderliggende vraag is daarbij: “voor welke opdracht vinden we nu dat je een zzp’er kunt vragen? Deze discussie is volgens minister Koolmees (SZW) nooit echt goed gevoerd.

“Er is altijd in techniek over gesproken (VAR/DBA), of in emotie. En met het uitgangspunt dat alle zzp’ers hetzelfde zijn. Maar de zzp’er bestaat niet. We gaan als kabinet daarom een breed gesprek voeren. Over de wetgeving en jurisprudentie en hoe dat uitpakt en met oog voor de veranderende samenleving.’’

In 2020 naar de Tweede Kamer
In het eerste kwartaal van 2020 wil het kabinet de definitieve vragenlijst, de weging van de vragenlijst en de uitkomsten van de testfase naar de Tweede Kamer sturen.

Naast de webmodule komt er ook andere wet- en regelgeving. Zo komt er voor zzp’ers een minimumtarief van 16 euro per uur. En kunnen zzp’ers die meer dan 75 euro per uur verdienen straks voor maximaal een jaar een zelfstandigenverklaring opstellen in overleg met de opdrachtgever. Het wetsvoorstel met beide maatregelen is momenteel in internetconsultatie.

MIS NIKS: Abonneer je op de gratis Personeelsnet-nieuwsbrief

Doorsturen:

Neem een abonnement en download meer dan 300 actuele HR-instrumenten

Wilt u als HR-professional ook niks meer missen op uw vakgebied?