Coronacrisis: Privacywaakhond draait bij, want temperatuur meten mag

Of het echt zinvol is, blijft de vraag, maar de temperatuur opmeten van werknemers mag wel. De Autoriteit Persoonsgegevens was daar vorige week nog mordicus op tegen, maar maakt nu een opvallende draai: de lichaamtemperatuur meten mag wel, maar verwerken niet. De privacywaakhond wringt zich in moeilijk juridische bochten. Zo is het niet toegestaan om toegangspoortjes automatisch dicht te houden bij koorts, maar mag u werknemers na meting wel persoonlijk tegenhouden.

De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) signaleerde eerder al dat bedrijven de temperatuur opnemen van personeel en mensen in en rond het bedrijf, zoals vrachtwagenchauffeurs. Maar organisaties zijn in overtreding van de privacywet AVG en riskeren daarmee een hoge boete, stelde Aleid Wolfsen, voorzitter van de AP eind april nog. ‘Een ondernemer mag geen dokter spelen. Uitsluitend een arts mag gezondheidstests doen en de uitkomsten daarvan verwerken.’

Temperatuur meten mag toch, verwerken niet
Maar de AP is nu plots bijgedraaid: Op de website van de privacywaakhond staat nu het bericht dat de AVG toch niet geldt als de temperatuur alleen wordt afgelezen en daar verder niets mee gebeurt. Dus alleen als de temperatuur niet wordt geregistreerd en ook niet in een geautomatiseerd systeem terechtkomt.

U kunt binnen de regels van de AVG bijvoorbeeld  werknemers, bezoekers of klanten de gelegenheid geven om vrijwillig hun eigen temperatuur te meten. Maar let op: ook al is de AVG niet van toepassing, de inbreuk op iemands privacy kan toch groot zijn, waarschuwt de AP. En ook de bescherming van andere grondrechten, zoals de integriteit van het lichaam, kan nadrukkelijk in het geding zijn.

Werkgever kan nog steeds verkeerde conclusies trekken
Het RIVM geeft aan dat bij slechts een klein deel van de besmettingen sprake is van verhoging. Dat betekent dat bij temperaturen het merendeel van de besmettingen niet in beeld komt. Verder heeft de werkgever geen medische kennis om de lichaamdtemperatuur te interpreteren. Zo ligt de gemiddelde lichaamstemperatuur tussen 35,5 °C en 37,8 °C, blijkt uit richtlijnen van het Nederlands Huisartsen Genootschap. In de nacht is de temperatuur het laagst en 's avonds rond 18 uur het hoogst. Bij vrouwen wisselt de temperatuur rondom de eisprong, zwangerschap en menstruatie. Iedereen begrijpt dat dit geen zaken zijn die de werkgever mag noteren of anderszins verwerken.

Bij flinke lichamelijke inspanning, kan de lichaamstemperatuur bovendien wel oplopen boven de 38,5 °C, zonder dat dit abnormaal is. In dat laatste geval zou een niet deskundige werkgever de werknemer of chauffeur misschien wel naar huis willen sturen, terwijl deze gewoon hard voor hem aan het werk is.

Temperatuur allen aflezen als er geen actie volgt
Het blijft verboden om medische persoonsgegevens te verwerken en/of op te slaan in een systeem. Bijvoorbeeld door de lichaamstemperatuur (op afstand) te meten en bij bepaalde grenswaarden al dan niet een toegangspoortje te laten openenen.

Gaat het alleen gaat om het aflezen van de temperatuur op een thermometer, dus zonder (de bedoeling om) deze meetgegevens te bewaren (door te geven of te registreren)? En zonder een automatische verwerking (poortjes die openen, groen licht)? Dan valt dat aflezen op zichzelf niet onder de AVG en daarmee ook niet onder het toezicht van de AP.

Vervolgstappen ná de meting kunnen wel de privacy schenden
Wat de werkgever doet ná de meting kan wel weer een inbreuk op de privacy betekenen. Bijvoorbeeld als iemand na meting niet naar binnen mag en wordt tegengehouden door bijvoorbeeld een beveiliger. Als een hele rij wachtenden dat kan zien, kunnen zij mogelijk  conclusies trekken over de gezondheid van de betrokken persoon.

De werkgever moet dit dus discreet afhandelen, want dit kan een onrechtmatige inbreuk zijn op het grondrecht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Ook kan de bescherming van andere grondrechten, zoals de integriteit van het lichaam, nadrukkelijk in het geding zijn. Afhankelijk van hoe het is ingericht, kan het enkel meten van temperatuur dus wel degelijk ook onrechtmatig zijn.

Toestemming aan werknemers vragen mag nog steeds niet
U mag de temperatuur meten als iemand hier uitdrukkelijk toestemming voor geeft. Maar toestemming vragen mag alleen als u dat doet bij iemand die vrij is om ja of nee te zeggen. Die vrijheid bestaat niet in een arbeidsrelatie.

Vaak denken werkgevers dat ze wel persoonsgegevens mogen verwerken, ‘omdat ze daar toestemming voor vragen’. Maar in een arbeidsrelatie mag dat niet, omdat daar geen sprake is van gelijkwaardigheid. Een werknemer kan zich dan onder druk gezet voelen om toestemming te geven. En dat laatste geldt dus ook voor andere afhankelijkheidsrelaties.

CORONA EN HR: Handige HR-tools voor die nu mooi van pas komen

Doorsturen:

Neem een abonnement en download 452 exclusieve vakartikelen en 281 actuele HR-instrumenten!

Wilt u als HR-professional ook niks meer missen op uw vakgebied?