Ontslag eenvoudiger, flex duurder: de nieuwe regels op een rij

Wie een werknemer moet ontslaan, mag straks weer verschillende omstandigheden combineren. Dat maakt ontslag eenvoudiger, maar in dat geval gaat de transitievergoeding wél met de helft omhoog. Verder wordt flexwerk duurder, terwijl een vast dienstverband juist aantrekkelijker wordt voor werkgevers.

Dat staat in de nieuwe Wet arbeidsmarkt in balans (WAB), die minister Koolmees (SZW) nu voorlegt voor consulatie. Tot 7 mei 2018 kunnen burgers en belangenorganisaties via internet hun mening geven over het wetsvoorstel. De minister wil het nog voor de zomer naar de Raad van State sturen en daarna naar de Tweede Kamer.

Keuze vast of flex te veel gebaseerd op kosten
Volgens het kabinet zorgen de huidige arbeidswetten ervoor dat werkgevers vooral letten op kosten en risico’s van werknemers. Op basis daarvan kiezen ze voor een arbeidsrelatie (zzp, flexibel of vast), in plaats van op de aard van het werk. Dit leidt tot ongelijke kansen op de arbeidsmarkt.

Door de maatregelen die het kabinet nu voorstelt op het terrein van het arbeidsrecht en de WW, worden de verschillen tussen vaste en flexibele werknemers verkleind. Daardoor zouden werkgevers eerder voor vaste contracten kiezen en krijgen werkenden meer zekerheid.

WWZ heeft problemen op de arbeidsmarkt niet opgelost
De arbeidsmarkt vraagt om onderhoud, stelt de minister. Hoewel het nog maar kort geleden is dat de Wet Werk en Zekerheid in werking trad, geven werknemers en werkgevers nu al aan dat wetten en regels in de weg staan van een soepel werkende arbeidsmarkt.

Teveel mensen komen er daardoor niet meer tussen. Zeventig procent van het groeiende aantal flexwerkers geeft aan een vaste baan te willen. Minister Koolmees wil dat meer werkenden zekerheid krijgen, terwijl tegelijkertijd flexwerk mogelijk blijft waar het nodig is.

Hoofdlijnen Wet arbeidsmarkt in balans
De Wet arbeidsmarkt in balans (WAB) moet met de volgende maatregelen meer samenhang brengen op in de arbeidsmarkt:

Wet Arbeidsmarkt in balans

Eenvoudiger ontslag: Ontslag wordt ook mogelijk als er sprake is van een optelsom van omstandigheden, de zogenaamde cumulatiegrond. Nu moet de werkgever aan één van de acht ontslaggronden volledig voldoen.
De nieuwe negende grond geeft de rechter de mogelijkheid omstandigheden te combineren. De werknemer kan een halve transitievergoeding extra krijgen (bovenop de transitievergoeding), wanneer de cumulatiegrond gebruikt wordt voor het ontslag.

Vanaf dag 1 transitievergoeding: Werknemers krijgen vanaf de eerste dag recht op een transitievergoeding (ontslagvergoeding), ook tijdens de proeftijd.

Lagere transitievergoeding bij lang dienstverband: De opbouw van de transitievergoeding wordt verlaagd bij lange dienstverbanden.

Bedrijfsbeëindiging kleine werkgevers: Er komt een regeling voor kleine werkgevers om de transitievergoeding te compenseren als ze hun bedrijf moeten beëindigen wegens pensionering of ziekte. Dit wordt verder uitgewerkt in aanvullende regelgeving.

Langere proeftijd vast contract: De proeftijd voor vaste contracten wordt verlengd van twee maanden naar vijf maanden.

Ketenbepaling weer terug naar 3 jaar: De opeenvolging van tijdelijke contracten (de ketenbepaling) wordt verruimd. Nu is het mogelijk om aansluitend drie contracten in twee jaar te aan te gaan. Dit wordt weer drie jaar.

Pauze tussen contracten verkorten per cao: Ook wordt het mogelijk om de pauze tussen een keten tijdelijke contracten per cao te verkorten van zes naar drie maanden als er sprake is van terugkerend tijdelijk werk dat maximaal negen maanden per jaar kan worden gedaan.

Uitzondering ketenregeling onderwijs: Daarnaast komt er een uitzondering op de ketenregeling voor invalkrachten in het primair onderwijs die invallen wegens ziekte.

Payroll wordt veel duurder: Werknemers die op payrollbasis werken, krijgen dezelfde arbeidsvoorwaarden als de werknemers die in dienst zijn bij de opdrachtgever, met uitzondering van pensioen waar een eigen regeling voor geldt. De definitie van de uitzendovereenkomst wordt niet gewijzigd.

Oproepkracht hoeft niet altijd beschikbaar te blijven: Er worden maatregelen genomen om verplichte permanente beschikbaarheid van oproepkrachten te voorkomen. Zo moet een werknemer minstens vier dagen van tevoren worden opgeroepen door de werkgever. Ook houden oproepkrachten recht op loon als het werk wordt afgezegd. De termijn van vier dagen kan bij cao worden verkort tot één dag.

Lagere WW-premie afdragen voor vaste werknemers: De ww-premie wordt voor werkgevers voordeliger als ze een werknemer een vaste baan aanbieden in plaats van een tijdelijk contract. Nu is de hoogte van de ww-premie afhankelijk van de sector waar een bedrijf actief in is.

MIS NIKS: Abonneer je op de gratis Personeelsnet-nieuwsbrief

Doorsturen:

Neem een abonnement en download 452 exclusieve vakartikelen en 281 actuele HR-instrumenten!

Wilt u als HR-professional ook niks meer missen op uw vakgebied?