Drie varianten voor verbetering van de WIA

Door verschillende oorzaken loopt het stelsel voor arbeidsongeschiktheid helemaal vast. De regels zijn gecompliceerd en UWV heeft te weinig personeel om de mensen te keuren en de regels goed toe te passen. Een advies stelt nu drie varianten voor om de toepassing van de WIA structureel te verbeteren.

Op 29 februari 2024 heeft de Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstelsel (OCTAS) haar advies aan minister Van Gennip (SZW) uitgebracht.

Drie varianten voor een nieuw stelsel
OCTAS heeft drie varianten voorgesteld om het complexe stelsel voor ziekte en arbeidsongeschiktheid te vereenvoudigen. Daarnaast heeft de commissie aanbevelingen gedaan om knelpunten voor mensen zonder (recent) arbeidsverleden, zoals jongeren met een Wajong-uitkering, de dienstverlening te verbeteren en beter af te stemmen op hun behoeften.

  • De eerste variant, 'Huidig stelsel beter', bevat een reeks maatregelen om het huidige stelsel minder complex te maken. Dit omvat het vereenvoudigen van de WIA en het verlagen van de drempel voor arbeidsongeschiktheid, waardoor meer mensen in aanmerking komen voor ondersteuning.

  • De variant 'Werk staat voorop' legt de nadruk op de mogelijkheden van re-integratie in plaats van op beperkingen. Hierbij wordt eerst gekeken naar re-integratiemogelijkheden voordat iemand als arbeidsongeschikt wordt bestempeld. Indien re-integratie niet haalbaar blijkt, komt men in aanmerking voor een arbeidsongeschiktheids-einduitkering.

  • De derde variant, 'Basis voor werkenden', stelt één gelijke regeling voor alle werkenden voor, inclusief werknemers en zelfstandigen. Dit beoogt het stelsel geschikter te maken voor mensen die afwisselend in loondienst en als zelfstandige werken. Via de cao kan worden bijverzekerd en ook zelfstandigen kunnen een aanvullende verzekering afsluiten als zij dat willen.

Perspectief van mensen als uitgangspunt
Commissievoorzitter Roos Vermeij benadrukt dat vereenvoudiging mogelijk is door uit te gaan van het perspectief van mensen. Het is essentieel dat alle betrokkenen meewerken aan de verdere uitwerking van de varianten.

De commissie OCTAS is op 25 november 2022 ingesteld door minister Van Gennip. Het advies voldoet aan de opdracht om een probleemanalyse te maken en oplossingsrichtingen te presenteren voor fundamentele knelpunten in het huidige stelsel.

Belangrijkste bevindingen op een rij

Variant

Kenmerken

Huidig stelsel beter

  • Vereenvoudiging van de WIA
  • Verlagen van de drempel voor arbeidsongeschiktheid
  • Meer mensen komen in aanmerking voor ondersteuning

Werk staat voorop

  • Nadruk op re-integratie
  • Voorkomen van snelle label 'arbeidsongeschikt'
  • Mogelijkheid tot arbeidsongeschiktheidseinduitkering

Basis voor werkenden

  • Eén gelijke regeling voor alle werkenden
  • Inclusief werknemers en zelfstandigen
  • Geschikt voor afwisselend werkenden

Dienstverlening verbeteren

  • Verbeterde dienstverlening voor mensen zonder (recent) arbeidsverleden
  • Beter afgestemd op hun behoeften

 

MIS NIKS MEER: Schrijf je hier in voor de gratis HR-nieuwsbrief

Doorsturen:

Neem een abonnement en download 466 exclusieve vakartikelen en 288 actuele HR-instrumenten!

Wilt u als HR-professional ook niks meer missen op uw vakgebied?