Kabinet Rutte IV gevallen: hoe nu verder met plannen voor de arbeidsmarkt?

Met het vertrek van het kabinet Rutte IV zijn werkgevers en vakbond FNV bezorgd over maatschappelijke en sociale problemen die blijven liggen. Het zal waarschijnlijk tot het voorjaar van 2024 duren voordat een nieuw kabinet aantreedt, wat betekent dat belangrijke beslissingen opnieuw uitgesteld worden. Een belangrijke vraag voor HR-professionals is: gaan de plannen voor hervorming van de arbeidsmarkt nog door? Het is goed mogelijk dat in 2024 een toekomstig kabinet met een overwegend rechtse samenstelling aantreedt. Dan is het niet ondenkbaar, dat er een volledig nieuwe koers voor de arbeidsmarkt wordt ingezet.

Vrijdag 7 juli diende premier Rutte het ontslag van zijn voltallige kabinet in bij koning Willem Alexander, nadat het kabinet geen overeenstemming kon bereiken over beperking van migratie naar ons land. Rutte’s eigen partij (VVD) had namelijk een ultimatum gesteld dat er ‘voor de zomer’ een pakket maatregelen moest liggen om de instroom van migranten te beperken; zowel vluchtelingen als arbeidsmigranten.

Wat is een demissionair kabinet?
Hoewel de premier het ontslag heeft ingediend van het hele kabinet, blijven de bewindspersonen wel aan en gaat het ‘demissionair’ verder tot de verkiezingen. Een demissionair kabinet heeft nog beperkte bestuursmacht, totdat een nieuw kabinet wordt gevormd.

Dit betekent niet dat het demissionaire kabinet helemaal geen voorstellen kan doen. Want als een meerderheid van de Tweede Kamer ermee instemt, kunnen deze nog steeds worden uitgevoerd. Toch zijn er bepaalde onderwerpen die ‘controversieel’ kunnen worden verklaard, wat betekent dat het demissionaire kabinet daar niet mee verder mag gaan van de Tweede Kamer.

Werkgevers: geen verdere vertraging oplopen
Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland ‘betreuren de val van het kabinet omdat ons land nu al op diverse terreinen vastloopt.’ De werkgevers willen dat het beleid voor klimaat en energie geen vertraging oploopt en ‘gaan er vanuit dat belangrijke dossiers worden doorgezet nu het kabinet demissionair is.’

Zowel burgers als ondernemers moeten erop kunnen blijven rekenen ‘dat de problemen die er spelen niet tot het aantreden van een nieuw kabinet blijven liggen,’ stellen de werkgeversorganisaties. Daarbij wijzen zij met name op het behoud van koopkracht en de hervorming van de arbeidsmarkt.

Vakbond FNV: kabinet keerde rug naar de mensen
Vakbond FNV kijkt teleurgesteld terug op de prestaties van het gevallen kabinet Rutte IV. Het optreden in de koopkrachtcrisis schoot tekort, stelt de vakbond. Volgens de FNV heeft het kabinet wel maatregelen genomen om de stijgende energieprijzen en inflatie te beteugelen, maar waren die niet voldoende.

‘Veel mensen zitten in een uiterst onzekere situatie. Zij werken zich drie slagen in de rondte in een bedrijf of instelling waar zij sluitpost blijken te zijn. Terwijl er al twee jaar op rij recordwinsten worden gemaakt, zijn zij al werkend armer geworden.’ Rutte IV keerde zich daarmee ‘met de rug naar de mensen’, aldus de bond.

Onderwerpen controversieel verklaren
Maandag 10 juli komt de Tweede Kamer bijeen om over de val van het kabinet te vergaderen en vervolgstappen te bespreken. De Kiesraad heeft al laten weten dat algemene verkiezingen voor de Tweede Kamer pas rond half november kunnen plaatsvinden. Omdat het formeren van een nieuw kabinet enkele maanden kost, zal een nieuw kabinet op zijn vroegst vanaf het voorjaar 2024 aantreden.

Het plan is om in parlementaire commissies te bekijken welke zaken nog door moeten gaan en welke moeten wachten. Kamervoorzitter Vera Bergkamp wil op 27 juli het parlement bijeen roepen om dan te beslissen welke onderwerpen ‘controversieel worden verklaard’, zodat het demissionaire kabinet daar niet mee verder mag gaan.

Hoe verder met de hervorming van de arbeidsmarkt?
Minister Van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) heeft plannen gemaakt om de arbeidsmarkt ingrijpend te hervormen. Deze hervormingen zijn bedoeld om werknemers meer zekerheid te geven over hun inkomen en werktijden. Zo zou het nulurencontract verdwijnen en het vaste contract weer de standaard worden. Werkgevers zouden meer zekerheid krijgen als werknemers langdurig ziek worden, of als zich een crisis voordoet

Het wrange is, dat minister Van Gennip juist nu het wetsvoorstel Meer zekerheid flexwerkers voor internetconsultatie heeft vrijgegeven. Het is echter onduidelijk of de bewindsvrouw haar plannen kan voortzetten, nu zij deel uitmaakt van een demissionair kabinet. Het is goed mogelijk dat een toekomstig kabinet met een andere samenstelling in 2024 volledig nieuwe plannen voor de arbeidsmarkt zal maken.

MIS NIKS: Abonneer je op de gratis Personeelsnet-nieuwsbrief

Doorsturen:

Neem een abonnement en download 445 exclusieve vakartikelen en 302 actuele HR-instrumenten!

Wilt u als HR-professional ook niks meer missen op uw vakgebied?