CNV: meer ontslagen, kortere WW – deze opdracht krijgt HR
Nederland staat volgens vakbond CNV aan de vooravond van een forse ontslaggolf. Waar de arbeidsmarkt jarenlang in het teken stond van schaarste, zien cao-onderhandelaars de laatste tijd een duidelijke omslag. En juist nu liggen plannen op tafel om de WW-duur te verkorten. HR-professionals staan voor een dubbele uitdaging: groeiende reorganisatiedruk én een afbrokkelend vangnet voor werknemers.
De mensen die voor de vakbond onderhandelen over nieuwe arbeidsvoorwaarden, merken dat bedrijven bezig zijn met plannen om in de personeelskosten te snijden: “Duizenden banen staan momenteel op de tocht,” waarschuwt CNV-voorzitter Piet Fortuin. Volgens Fortuin hebben bedrijven vooral last van hoge kosten voor elektriciteit en grondstoffen. Samen met de onrust door het onzekere landsbestuur, leidt dit ertoe dat zij snoeien in de kosten en investeringen stopzetten.
Een omslag die snel voelbaar is
Uit de inventarisatie van CNV blijkt dat 1 op de 3 cao-onderhandelaars op dit moment te maken heeft met een stevige ontslagronde. Niet alleen de industrie heeft het zwaar; ook in de financiële sector, het onderwijs en de retail verdwijnen banen. Zelfs in sectoren waar baanzekerheid altijd vanzelfsprekend leek, neemt de onzekerheid toe.
Fortuin schetst een kantelpunt: “De bomen groeien niet meer tot in de hemel op de arbeidsmarkt. Steeds meer mensen staan binnenkort op straat.” Vakbond CNV vreest dan ook dat de werkloosheid de komende tijd in snel tempo verder oploopt.
Collectief ontslag moet gemeld worden
De vakbondsvoorzitter wijst er ook op dat bedrijven de wet omzeilen bij collectief ontslag. Zij zijn verplicht om zo’n voornemen vooraf te melden bij de vakbonden, zodat die kunnen onderhandelen over een sociaal plan. Maar in veel gevallen krijgen de bonden de melding niet of te laat. Ook het UWV moet verplicht een melding krijgen, als het collectief ontslag geldt voor meer dan 20 mensen in een werkgebied.
Verder ziet het CNV dat werkgevers proberen om een sociaal plan via de OR te regelen, in plaats van met de bonden om tafel te gaan. Dat mag, vooral als er geen cao is die vakbondsoverleg verplicht stelt, of als er geen akkoord wordt bereikt met de vakbonden. De OR heeft adviesrecht bij een reorganisatie, maar een sociaal plan dat met de OR is afgesproken, is niet bindend voor individuele werknemers.
WW-verkorting op een ongelukkig moment
Tegen deze achtergrond waarschuwt CNV voor de politieke plannen om de WW-duur te verkorten. Het demissionaire kabinet wilde de WW al inkorten naar 1,5 jaar, een maatregel die volgens eerdere CNV-berekeningen 65.000 werklozen zou raken. Daarnaast pleiten sommige politieke partijen zelfs voor een WW-duur van maar 1 jaar.
Volgens CNV zou dat “een buitengewoon ongelukkige zet” zijn nu de werkloosheid oploopt. Fortuin waarschuwt dat het aantal getroffen werklozen “straks een stuk hoger” zal liggen dan de genoemde 65.000.
HR krijgt meer werk, meer druk en meer risico’s
Voor HR-afdelingen komt de combinatie van meer reorganisaties en mogelijke WW-verkorting ook op een ongelukkig moment. Het betekent namelijk dat werknemers sneller op zichzelf worden teruggeworpen.
Als het vangnet kleiner wordt, zullen werknemers waarschijnlijk eerder en feller in verzet komen als er plannen zijn voor hun ontslag. Werkgevers krijgen daarmee een grotere rol voor hun begeleiding, bescherming en financiële afhandeling.
|
Zwaardere en complexere sociale plannen
|
|
Grotere informatie- en adviesbehoefte bij medewerkers
|
|
Uitdagingen bij herplaatsing — vooral voor oudere werknemers Daarnaast benadrukt CNV dat oudere werknemers het vaakst de dupe zijn. Zij vinden ook in een krapper wordende arbeidsmarkt moeilijker nieuw werk. HR moet daarom:
|
|
Meer juridisch risico door strikt toezicht op ontslagregels
|
|
De rol van HR wordt strategischer én zwaarder De analyse van CNV laat zien dat het werk van HR in korte tijd kan verschuiven van een markt met talentschaarste naar een markt waarin ontslag, herplaatsing en sociale bescherming centraal komen te staan. En dat terwijl het politieke vangnet mogelijk dunner wordt. Juist daarom is het nu belangrijk dat HR-afdelingen:
De arbeidsmarkt verandert, en HR moet mee. De komende maanden zullen bepalend zijn voor hoe organisaties die transitie doorkomen — én hoe werknemers worden beschermd in een tijd van oplopende onzekerheid.
|
DEZE HR-TOOLS GEBRUIK JE BIJ REORGANISATIEPLANNEN!
Doorsturen:
