De kabinetsformatie is in volle gang. Organisaties van werkgevers en werknemers proberen in te schatten hoe ze zo veel mogelijk invloed kunnen uitoefenen op de koers van ons land. Daarvoor wordt soms zwaar geschut ingezet, zoals het al dan niet meewerken aan de reparatie van het derde WW-jaar. De werkgevers zijn nu akkoord, maar vakbond FNV is niet van plan dankbaar achterover te leunen.

De reparatie van het derde WW-jaar in cao’s is een afspraak die werkgevers en vakbonden al in het sociaal akkoord van 2013 maakten. In de tussentijd hebben ze samengewerkt om de WW-reparatie voor te bereiden, maar op het laatste moment wilden de werkgevers niet zomaar instemmen. Daarop hebben de vakbonden uit protest het centraal overleg stilgelegd. De opvallende actie van de werkgevers kan niet los worden gezien van de kabinetsformatie, alhoewel ze zelf stelden dat er problemen zouden zijn met de uitvoering.

Is een sociaal akkoord nog nodig?
Onder leiding van SER-voorzitter Mariëtte Hamer, buigen vakbonden en werkgevers zich over nieuwe sociale afspraken voor de komende jaren. Maar of er ook een nieuw sociaal akkoord komt, is nog afwachten. In 2013 lag de Nederlandse economie op zijn gat, waardoor werkgevers wel wat wilden inleveren voor een geode verhouding met de vakbonden. Nu het veel beter gaat, is die noodzaak er niet meer.

Werkgevers schatten hun kansen hoog in om direct bij de aanstaande coalitiepartijen VVD, D66, CDA (en in mindere mate GroenLinks) hun wensenlijstje op de formatietafel te krijgen. In dat geval is een sociaal akkoord niet zo belangrijk meer. De achterban van werkgeversorganisatie MKB-Nederland moppert al tijden over het strenge ontslagrecht en de lange doorbetaling bij ziekte. Aan de andere kant voelt vakbond FNV de druk van leden om werknemers nu eindelijk ook eens te laten profiteren van de mooie winstcijfers. Daarvoor willen ze best hardere acties voeren, stelt de bond.

Werkgevers stemmen in met derde WW-jaar
Gisteravond zijn werkgeversorganisaties MKB-Nederland en VNO-NCW alsnog akkoord gegaan met reparatie van de bovenwettelijke WW in de verschillende cao’s. Al eerder was afgesproken dat werknemers hiervoor premie gaan betalen, die maximaal 0,75% van het loon kan bedragen.

Werkgevers willen wel de garantie dat de werknemerspremie ook echt een werknemerspremie blijft en in de toekomst niet alsnog op het bordje van de werkgever komt te liggen. Verder willen ze deze constructie alleen gebruiken voor de uitvoering van het derde WW-jaar. Tot slot willen de werkgevers ‘een continue, kritische controle op de werkbaarheid en doelmatigheid’.

Vooruitkijken naar de nieuwe kabinetsperiode
De werkgevers verklaren plechtig hiermee ‘het boek te sluiten van het sociaal akkoord uit 2013’. Voor de komende periode, willen ze dat de risico’s en lasten van het werkgeverschap moeten worden teruggebracht, zodat werkgevers werknemers weer langer aan zich kunnen binden. Dit vraagt om aanpassing van de loondoorbetaling en re-integratie bij ziekte en de Wet werk en zekerheid. Daarnaast willen de werkgevers samen met de vakbeweging op een moderne en actiegerichte manier mensen wendbaar en weerbaar maken voor de arbeidsmarkt. 

Maar ze vinden Nederlands grootste vakbond tegenover zich. Want de FNV wil niet af van de loondoorbetaling bij ziekte en heeft wél vertrouwen in de Wet Werk en Zekerheid. Waar de werkgevers de wet eerder op de schop willen nemen, houdt de vakbond vast aan de afgesproken evaluatie in 2020. De bond stelt dat iedereen ‘maar wat roept over de WWZ, terwijl de wet nog maar net is ingegaan.’

FNV gaat actie voeren tegen flexwerk
Han Busker is de nieuwe voorzitter van vakbond FNV. In een interview met het AD, legt hij zijn plannen uit voor de komende jaren. Hij bindt de strijd aan tegen flexwerk. Dat wil hij doen door vaste krachten goedkoper te maken en flexwerkers duurder. Als werkgevers en de politiek daar niet op ingaan, zal de FNV in actie komen.

Op deze manier legt ook de FNV zijn plannen neer bij de politieke onderhandelaars aan de formatietafel. In het AD zegt Busker niet gerust te zijn op een kabinet van VVD, CDA, D66 en GroenLinks. Hij wijst op het belang van de FNV met 1,1 miljoen leden. “We zitten in alle bedrijven. We zijn de grootste maatschappelijke organisatie. Aan de formatietafel moet duidelijk zijn dat wij een belangrijke rol spelen in de samenleving. We laten niet zomaar allerlei verslechteringen op ons af komen.’’

MIS NIKS: Abonneer je op de gratis Personeelsnet-nieuwsbrief