In vergelijking met andere Europese landen melden Nederlandse werknemers zich minder vaak ziek, maar per verzuimmelding zijn ze wel relatief lang afwezig. Ondanks het verzuim, steeg toch de productiviteit in Nederland.

Dat blijkt uit de European Sick Leave Index (ESLI), een jaarlijks onderzoek van risicoadviseur en verzekeringsmakelaar Aon naar arbeidsverzuim in Nederland, Frankrijk, Duitsland en België. Er werden gegevens verzameld bij bijna tweehonderd werkgevers met gezamenlijk meer dan 370.000 werknemers. De verzuimdagen kosten werkgevers in Nederland jaarlijks circa 10,8 miljard euro aan directe kosten.

Hoger verzuim, toch meer productiviteit
Over de periode 2005-2008 had Nederland het hoogste gemiddelde verzuimpercentage (4,45%) van de vier West-Europese landen. Ter vergelijking: Duitsland had in dezelfde periode een verzuimpercentage van 4,07%. Nederland laat over vier jaar gemeten wel de grootste daling in verzuimpercentage zien, maar behoort nog steeds tot de bovenkant van Europa.

Opmerkelijk is wel dat Nederlandse werkgevers erin geslaagd zijn de productiviteit van hun werknemers over de afgelopen vier jaar te verhogen met 4,5%. Hiermee heeft Nederland het productiviteitsverlies als gevolg van verzuim van een bovengemiddeld niveau naar een gemiddeld niveau teruggebracht.

Groei langdurig verzuim
Ondanks de uitgebreide Nederlandse wetgeving rondom re-integratie en de inspanningen van alle dienstverleners die zich hierop richten, stagneert het verder terugdringen van langdurig verzuim.

Het gemiddeld aantal verzuimdagen van Nederlandse werknemers bedraagt al jaren ongeveer 10 dagen per ziekmelding. Alleen in Frankrijk (gemiddeld 13,5 dagen per ziekmelding) zijn werknemers langer afwezig. Duitsland (6,6 dagen) en België (7,3 dagen) doen het in vergelijking met Nederland en Frankrijk veel beter. Nederlandse werknemers die zich ziek melden, doen dat gemiddeld twee keer per jaar. Dat is meer dan in Frankrijk (1,8 keer), maar minder dan in Duitsland (2,4 keer) en België (2,3 keer).

Kosten ziekteverzuim
Gemiddeld kost iedere verzuimdag een werkgever bijna 160 euro aan directe kosten. Daar komen onder andere de kosten van vervanging en productiviteitsverlies nog bij. De bijna tweehonderd Europese werkgevers uit het onderzoek kregen in 2008 te maken met circa 665 miljoen euro aan directe kosten door ziekteverzuim.

In 2008 kostten de 570.000 verzuimdagen van de 49.000 Nederlandse werknemers uit het Aon-onderzoek, de betrokken werkgevers ruim 91,2 miljoen euro aan directe kosten. Uitgaande van het totaal aantal werknemers in ons land (7,54 miljoen, CBS) levert ziekteverzuim Nederlandse werkgevers een schadepost op van jaarlijks ruim 10,8 miljard euro (directe kosten).

European Sick Leave Index
Met de ESLI introduceert Aon Consulting naar eigen zeggen de grootste en eerste Europese index in zijn soort. De traditionele methodiek voor het meten van ziekteverzuim is het bijhouden van het aantal ziektedagen dat door werknemers op jaarbasis wordt opgenomen. Als aanvulling hierop meet dit onderzoek ook de effecten van ziekteverzuim op de productiviteit.

De ESLI kwantificeert bijvoorbeeld het effect van het ziekteverzuim van één werknemer gedurende een aaneengesloten periode van tweehonderd dagen ten opzichte van het ziekteverzuim van twintig werknemers gedurende tien dagen verspreid over het gehele jaar.