Met één muisklik gratis toegang tot kunstmatige intelligentie: het klinkt als een prima oplossing voor de drukbezette HR-professional. Waarom zou je zelf nog standaardbrieven schrijven als AI dat razendsnel voor je doet? Toch is het antwoord op die vraag minder vanzelfsprekend dan het lijkt. Want hoe slim AI ook lijkt geworden, wie blind vertrouwt op gratis AI-tools voor gebruik in de HR-praktijk, loopt het risico op fouten die de organisatie flink kunnen schaden.

In een nieuwe serie artikelen onderzoekt Personeelsnet hoe bruikbaar AI op dit moment is voor HR-doeleinden. In dit eerste deel testen we de inzet van AI bij het opstellen van een eenvoudige contractverlengingsbrief. Spoiler alert: de uitkomst laat nog maar eens zien waarom de vakkennis en ervaring van HR-mensen onmisbaar blijft.

De opmars van AI op de HR-afdeling
Tot voor kort was kunstmatige intelligentie nog iets voor wetenschappers met toegang tot supercomputers. Inmiddels biedt elke smartphone of webbrowser toegang tot geavanceerde AI-modellen, vaak gratis. Veel HR-adviseurs zijn dan ook al voorzichtig gaan experimenteren met tools zoals ChatGPT, Claude of Gemini. Daarnaast komt AI ook beschikbaar in verschillende softwarepakketten waar HR mee werkt, bijvoorbeeld voor de personeels- en salarisadministratie.

Al in januari 2023 moesten we vaststellen dat AI op dat moment nog niet geschikt was voor verantwoord HR-gebruik. Toen voerde ChatGPT onze opdrachten zonder meer uit en hield geen rekening met de geldende arbeidswetgeving. Lees het artikel hier. Nu, tweeënhalf jaar later, is de software verbeterd. Vooral de taalvaardigheid is indrukwekkend: je krijgt keurig geformuleerde brieven in foutloos Nederlands, afgestemd op de gewenste toon. Je kunt AI zelfs vragen om de brief iets formeler, luchtiger of persoonlijker te maken. Maar juist daarin schuilt ook een groot gevaar.

Privacyrisico’s vooral niet onderschatten
De AI-tools nodigen je uit om zo veel mogelijk context te geven: de naam van je organisatie, de naam van de medewerker, de datum van indiensttreding, het aantal contracten. De gegenereerde tekst wordt er dan keurig op aangepast. Je staat er echt van te kijken hoe goed dat gaat; en dan ook nog eens gratis. Maar dat laatste is schijn, want je ‘betaalt’ wel degelijk met de ingevoerde prompts en documenten, waarmee AI steeds weer beter kan worden.

Wat er met die ingevoerde gegevens gebeurt, blijft vaag. Ze worden in ieder geval verwerkt (en bewaard) op servers buiten de EU. Dus bij het invoeren van persoonsgegevens in een gratis AI-tool, loop je al snel het risico op een datalek en overtreed je mogelijk de privacywetgeving (AVG).

Helaas ook juridische en financiële blunders
En ook juridisch zijn er grote valkuilen, zoals we ondervonden bij deze praktijktest in juni 2025. We vroegen drie verschillende AI-tools om een brief te schrijven met als eenvoudige opdracht “Schrijf een brief aan een medewerker waarin een contract voor bepaalde tijd wordt verlengd.” In de achtergrondinformatie gaven we (al dan niet expliciet) aan dat het ging om het vierde opeenvolgende tijdelijke contract, binnen een periode van nog geen twee jaar.

Alle AI-modellen (ChatGPT, Microsoft Copilot en Google Gemini) presenteerden nette brieven. Beleefd, professioneel en in correct Nederlands. Sommigen voegden zelfs standaardteksten over arbeidsvoorwaarden toe. Maar helaas krijg je niet de cruciale waarschuwing dat een vierde opeenvolgend tijdelijk contract arbeidsrechtelijk niet is toegestaan. Volgens de wet ontstaat dan automatisch een vast dienstverband, met alle rechten van dien. Als de werknemer daarvoor een advocaat in de arm neemt of naar de rechter stapt, kan dat de werkgever veel geld gaan kosten.

Conclusie: laat de stagiair niet aan de knoppen zitten
Ook toen we de AI-tools expliciet lieten weten dat het om het vierde contract ging, plaatsten ze deze informatie netjes in de brief — zonder enige kanttekening over de juridische gevolgen. De les is helder: AI is een handig hulpmiddel, maar geen vervanging voor HR-expertise. De kracht van goed HR-beleid zit in de combinatie van kennis van wet- en regelgeving, ervaring met praktijksituaties én gezond verstand. Die ideale combinatie is wat de huidige AI-modellen nog missen.

AI kan zeker handig zijn, maar alleen als je weet wát je moet controleren. De taal is misschien vlekkeloos, maar inhoudelijk moet je als HR-adviseur nog steeds zelf de regie houden. AI is als een handige stagiair die snel schrijft en alles weet van moderne techniek, maar nog geen praktijkervaring heeft. Meedenken is welkom, maar je laat de stagiair (nog) niet zelfstandig handelen. Want in HR kunnen kleine fouten grote gevolgen hebben: zowel juridisch, financieel maar vooral ook in menselijk opzicht.

HULP NODIG BIJ HR? GEBRUIK DEZE BETROUWBARE HR TOOLS & EXTRA'S

Doorsturen: