Het werkvermogen van Nederlandse werknemers staat onder druk. De daling is vooral het gevolg van langdurig psychisch verzuim, dat in de afgelopen vijf jaar met een derde toenam. Daarnaast voelt één op de drie werknemers zich zelden of nooit vitaal, terwijl een kwart weinig vertrouwen heeft in de toekomst.

Dat blijkt uit de nieuwste rapportage van de Work Ability Index (WAI 2024) , uitgevoerd in opdracht van OVAL, de brancheorganisatie van arbodiensten, re-integratiebedrijven en jobcoaches.
Maar liefst 18 procent van de werkenden scoort matig tot slecht op werkvermogen — een signaal dat volgens OVAL-directeur Karin Hoogteijling vraagt om gerichte actie van werkgevers, arbodiensten en beleidsmakers.

Werkvermogen licht gedaald
De Work Ability Index (WAI) is een wetenschappelijk meetinstrument dat jaarlijks in opdracht van OVAL wordt uitgevoerd. Het meet in hoeverre werknemers hun werk nu en in de toekomst goed kunnen blijven doen, op basis van gezondheid, belastbaarheid, motivatie en werkomgeving.

De gemiddelde WAI-score in 2024 komt uit op 40,5 punten (op een schaal van 7 tot 49). Daarmee valt werkend Nederland gemiddeld nog in de categorie ‘goed’, maar de trend is dalend. Vooral lager opgeleiden en oudere werknemers laten lagere scores zien. Ook in sectoren als detailhandel, vervoer en vastgoed is het werkvermogen onder het landelijk gemiddelde. De cijfers wijzen op een geleidelijke verslechtering van het algehele werkvermogen door de jaren heen.

Een derde van de medewerkers is niet vitaal
De daling hangt samen met een forse stijging van psychisch verzuim. In de afgelopen vijf jaar nam het aantal langdurige verzuimgevallen door psychische klachten met 35 procent toe.

Daarnaast voelt één op de drie werknemers zich zelden of nooit vitaal, en zegt een kwart weinig vertrouwen te hebben in de toekomst. Het ogenschijnlijk ‘goede’ gemiddelde cijfer verhult dat er ook ernstige problemen zijn, die het welzijn van veel werknemers onder druk zetten.

Balans tussen gezondheid, motivatie en werk
De WAI is gebaseerd op het zogeheten ‘Huis van Werkvermogen’ — een model dat werkvermogen ziet als het evenwicht tussen gezondheid, competenties, motivatie en werkomstandigheden. Als één van die pijlers wankelt, komt de inzetbaarheid in gevaar.

OVAL roept arbodiensten, re-integratiebedrijven en jobcoaches op om de WAI actief in te zetten voor vroegtijdige signalering en preventie. Want als het werkvermogen van medewerkers afneemt, ‘staan de productiviteit en het welzijn van mensen op het spel’, waarschuwt OVAL.

DOE HET SAMEN: Leidraad en gespreksverslag voor het Inzetbaarheidsgesprek

Doorsturen: