Het ziekteverzuim in Nederland is opnieuw gestegen. In september 2025 kwam het gemiddelde verzuim uit op 4,7 procent, tegenover 4,4 procent in augustus. Daarmee bereikte het verzuim het hoogste niveau in jaren, ook in het mkb. De gebruikelijke griepachtige klachten zorgen voor meer uitval, maar de verzuimcijfers stijgen vooral door toegenomen stressklachten. HR moet daarom vol inzetten op preventie.

Ook het aantal ziekmeldingen nam fors toe: van 36 naar 62 per 1.000 medewerkers — een stijging van 72 procent in één maand. Dat blijkt uit cijfers van arbodiensten ArboNed en HumanCapitalCare.

Bron: ArboNed & HumanCapitalCare, Verzuimupdate september 2025 (23 oktober 2025)

Volgens ArboNed-directeur medische zaken Redmer van Wijngaarden is de verklaring tweeledig: enerzijds zorgen griepachtige klachten voor een tijdelijke piek in ziekmeldingen, maar daarachter schuilt een dieper probleem. “De grootste zorg is het langdurig verzuim, vooral veroorzaakt door stressgerelateerde klachten. Dat is structureel, complex en heeft grote impact op organisaties.”

Stressklachten duren lang en raken ook mkb
De cijfers laten zien dat langdurige uitval het zwaarst weegt. Hoewel slechts 8 procent van alle ziekmeldingen langer dan zes weken duurt, is deze kleine groep verantwoordelijk voor maar liefst 75 procent van alle verzuimdagen. De gemiddelde verzuimduur liep in drie jaar op van 23,8 naar 27,6 dagen.

Stressklachten spelen hierbij een steeds grotere rol. In 2024 nam het stressgerelateerd verzuim met 7 procent toe ten opzichte van een jaar eerder, en zelfs met 36 procent in vergelijking met vijf jaar geleden. Werknemers die hierdoor uitvallen, zijn gemiddeld acht maanden niet volledig inzetbaar. Bij een burn-out kan dat nog langer duren. Vooral mkb-werkgevers ondervinden hiervan grote gevolgen, omdat vervanging vaak moeilijk te regelen is.

Samenwerking en maatwerk van HR nodig
Volgens ArboNed is er geen simpele oplossing. Langdurig verzuim vraagt om samenwerking, maatwerk en vooral preventie. Zo kunnen werkgevers en HR-adviseurs veel doen door signalen van overbelasting tijdig te herkennen en er direct over in gesprek te gaan. Van Wijngaarden: “Regelmatig vragen hoe het écht gaat, werkdruk bespreekbaar maken en ruimte bieden in taken of werktijden kan voorkomen dat klachten escaleren.”

Ook het preventief spreekuur bij de bedrijfsarts kan helpen, evenals het inschakelen van bedrijfsmaatschappelijk werkers of bedrijfspsychologen, bijvoorbeeld in het Sociaal medisch overleg. Vroege aandacht en gezamenlijke actie – van werkgever, medewerker én professional – zijn cruciaal om langdurig verzuim te beperken.

Wat HR kan doen

Actiepunt	Waarom belangrijk
Monitor werkdruk structureel	Hoge werkdruk is vaak de eerste voorspeller van uitval.
Stimuleer open gesprekken	Vroegtijdige signalering voorkomt dat klachten verergeren.
Gebruik preventieve spreekuren	Vroegtijdig contact met de bedrijfsarts kan uitval voorkomen.
Train leidinggevenden	Herken stresssignalen en leer het gesprek daarover voeren.
Bied maatwerk bij re-integratie	Een geleidelijke terugkeer vergroot de kans op duurzaam herstel.

PAK VERZUIM NU AAN: Ziekteverzuim beleidsplan