HRM moet de betrokkenheid bij de organisatie herstellen, ook bij een organisatie die mensen moet ontslaan. Manager en P&O'er moeten bij ontslagrondes aan deze 5 voorwaarden voldoen.

Werkloosheid is niet alleen een drama voor werknemers die hun baan verliezen, maar heeft ook grote invloed op de achterblijvers. Dan komt juist de kennis en ervaring van HR-adviseurs van pas.

Achterblijvers kunnen met schuldgevoelens opgezadeld raken ten opzichte van ontslagen collega’s. Omdat de werksfeer te lijden heeft van de ontslagrondes, wordt het werken er voor de achterblijvers ook bepaald niet leuker op.

We willen dat werknemers zich betrokken voelen bij de organisatie, maar hoe kun je betrokkenheid verwachten bij een werkgever die zijn werknemers er één voor één uit gooit? Organisaties moeten daarom actief beleid voeren voor de werknemers die achterblijven. Zij moeten immers voor de productiviteit en de service aan klanten blijven zorgen.

HR-adviseur heeft de ervaring
Volgens Bev White van HR-adviesbureau Penna Career Transition moet de HR-afdeling de achterblijvers onder de hoede nemen. Volgens White hebben veel (jongere) lijnmanagers nog nooit een flinke recessie meegemaakt. Ze hebben daardoor geen ervaring met de gevolgen van ontslagen op de rest van hun teams.

HR moet niet de fout maken om de lijnverantwoordelijkheid over te nemen. Wel kan het met de lijnmanagers een koers uitstippelen voor de communicatie en de inzet van HR-instrumenten voor de achterblijvers.

Veel werknemers blijven met vragen zitten. Spreek daarom samen af wie die gaat beantwoorden. Dat kan de lijnmanager zijn, maar even goed de HR-adviseur, als de werknemer dat liever heeft. Maar wie het ook doet, absolute openheid is noodzakelijk.

Ziek door stress en schuldgevoel
Wat lijnmanagers vaak niet weten, is dat achterblijvers letterlijk ziek kunnen worden door stress (wordt ik ook ontslagen?), terwijl de werkdruk oploopt omdat het werk met minder mensen moet gebeuren. De HR-afdeling kan lijnmanagers leren om ziekteverzuim voor te blijven, door signalen van werknemers serieus te leren nemen.

Natuurlijk is het vreselijk dat een kostwinner met kinderen geen baan meer heeft, terwijl een single collega wel aan het werk mag blijven. Maar werknemers moeten elkaar geen schuldgevoelens aanpraten. Zij hebben namelijk geen schuld aan het ontslag van de anderen.

De HR-adviseur en het lijnmanagement moeten helder uitleggen dat de organisatie in de toekomst meer kans op overleven heeft met de medewerkers die overgebleven zijn, dan met degenen die zijn vertrokken. Dat staat los van het feit dat de bijdragen van de ontslagen collega’s in het verleden wellicht heel waardevol zijn geweest.

Betrokkenheid herstellen
HRM moet met het lijnmanagement optrekken om de betrokkenheid bij de organisatie te herstellen, ook al is het moeilijk om weer van een organisatie te houden die mensen moest ontslaan.

Managers moeten kennis en vaardigheden hebben om de achterblijvers naar nieuwe perspectieven te leiden. Want de weg naar herstel van betrokkenheid, leidt naar nieuw perspectief op de toekomst. Maak daarvoor duidelijk hoe de achterblijvers kunnen helpen om de organisatie weer winstgevend te maken.

Vijf voorwaarden voor managers en HR-adviseurs
Voorwaarde is wel dat het management vijf dingen goed gaat doen:
1. helder en eerlijk communiceren
2. zichtbaar en toegankelijk zijn
3. rekening houden met de ambivalente gevoelens
4. voorbereid zijn op de vragen van het personeel
5. duidelijk zijn over arbeidsrechtelijke vraagstukken

Valkuilen en tips
Hoe goed bedoeld ook, het is geen goed idee om enkele werknemers tijdens de ontslagprocedures terzijde te nemen en in te fluisteren dat ze niet bang hoeven te zijn voor hun baan. Want dergelijke informatie verspreidt zich onvermijdelijk door de wandelgangen en leidt dan tot miscommunicatie. Ontslagrondes moeten volgens heldere procedures verlopen, met informatie die voor iedereen gelijk is.

Maak daarom een duidelijk communicatieplan, zodat de managers, HR-adviseurs en achterblijvers weten waar ze aan toe zijn. Duik ook niet weg. Managers en HR-adviseurs moeten zichtbaar blijven, juist als er ontslagen dreigen te vallen. Als u iets niet weet is dat niet erg, maar zorg er dan wel voor dat u informatie snel beschikbaar kunt krijgen.

© Ook van dit artikel berust het auteursrecht bij Personeelsnet Media, te Den Haag. U mag dit artikel niet herpubliceren zonder bron- en linkvermelding.

Doorsturen: