De lage Nederlandse werkloosheid is juli 2011 opgelopen naar 5,3%. Consumenten zien onmachtige politici, dalende koersen en vrezen het ergste, blijkt uit de nieuwste cijfers van het CBS.

Het vertrouwen van de Nederlandse consument in de economie heeft in augustus een flinke knauw gekregen. Het is zelfs gedaald naar hetzelfde niveau als tijdens het crisisjaar 2009.

Onmacht en onvermogen bij politiek en sociale partners
Consumenten zien kibbelende en onmachtige politici, die het maar niet eens lijken te worden over de manier waarop de eurocrisis moet worden bedwongen. Ze kijken bezorgd naar de dalende beurskoersen en de gevolgen voor hun pensioen en –soms ook- hun hypotheek.

Vakbonden, werkgevers en de politiek voeren een verbeten strijd over de manier waarop de Nederlandse pensioenen gewaarborgd kunnen blijven. Daarbij is er ook nog eens ruzie tussen vakbonden onderling, waardoor het vertrouwen van de Nederlandse burger nog eens extra wordt ondermijnd. Al deze ontwikkelingen, doen het consumentenvertrouwen beslist geen goed.

Aandelenkoersen belangrijk voor huis en pensioen
Volgens het CBS is er een duidelijke samenhang tussen de dalende beurskoersen en het verslechterende consumentenvertrouwen. Allereerst heeft een kwart van de Nederlandse huishoudens aandelen in bezit. Dat kan in de vorm zijn van een beleggingsportefeuille om geld weg te zetten voor de toekomst, maar ook als onderdeel van een beleggingshypotheek. Eind 2010 hadden de Nederlandse huishoudens bij elkaar voor bijna 224 miljard euro aan aandelen in bezit.

Ook via hun pensioen hebben consumenten veel te maken met de beurs, omdat pensioenfondsen grotendeels kapitaal opbouwen door te beleggen. Eind 2010 was de aandelenportefeuille van Nederlandse pensioenfondsen ruim 472 miljard euro waard, meer dan twee keer zoveel als eind 2001.

Maar de huidige malaise op de beurzen tast de dekkingsgraad van de pensioenfondsen ernstig aan. Deze moet wettelijk op minimaal 105 staan, maar door de lage stand van de lange termijnrente en de recente koersval van aandelen, verkeren veel pensioenfondsen inmiddels in zwaar weer, waarschuwt het CBS. Berichten hierover zorgen voor extra onzekerheid bij consumenten over hun oudedagsvoorziening.

Consument vreest werkloosheid
Het percentage consumenten dat verwacht dat de werkloosheid in de komende 12 maanden zal stijgen, loopt op als de beurskoersen dalen. In de afgelopen maanden is de werkloosheidsverwachting dan ook verslechterd. In augustus 2011 rekenden vier van de tien consumenten op een stijging van de werkloosheid.

Dat voelden de consumenten dus goed aan, want in juli 2011 steeg het aantal werklozen tot 413 duizend (5,3 procent van de beroepsbevolking). Ten opzichte van juni is de werkloosheid met 22 duizend personen toegenomen. Vergeleken met mei, is de toename 13 duizend.

Bij UWV Werkbedrijf bleef het aantal niet-werkende werkzoekenden in juli stabiel op 454 duizend. Wel nam het aantal hoogopgeleide werkzoekenden toe, bij beroepen op elementair niveau en een aantal beroepsgroepen op lager niveau was juist sprake van een kleine daling.

Minster Verhagen: economie kan tegen stootje
Voor minister Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) komt de daling van het consumentenvertrouwen niet onverwacht. `In Nederland kan de economie tegen een stootje. Maar de onrust over de schuldencrisis en de slechte cijfers op de beurzen eisen hun tol.`

Volgens Verhagen heeft de economie rust en stabiliteit nodig. `Het mechanisme waardoor eurolanden die er economisch een potje van maken tot de orde kunnen worden geroepen moet snel worden uitgewerkt. Op die manier kan het vertrouwen in de economie herstellen`, hoopt de minster van EL&I.

Praktische antwoorden op uw HRM-vragen Met een abonnement op Tools en Extra's van Personeelsnet krijgt u ruim 200 actuele P&O-documenten, checklists en tools. Inclusief: gratis plaatsing van uw HR-dienst of P&O-vacature. Voor slechts 189 euro per jaar.