De contouren van een nieuw kabinet zijn duidelijker geworden, nu de belangrijkste spelers – d66 en cda- samen een concept‑(coalitie)akkoord hebben gepresenteerd. Hun voorstellen voor een nieuwe beleidsagenda, zijn een uitnodiging aan andere partijen om zich hierbij aan te sluiten. Voor werkgevers en HR‑professionals bevat het document diverse onderdelen met directe impact op personeel, scholing en arbeidsmarkt. Hieronder de belangrijkste punten.

De twee aanstaande coalitiepartijen willen de arbeidsmarkt verder moderniseren en toekomstbestendig maken, waarbij wordt voortgeborduurd op de wetgeving die klaarligt. Daarbij moet de arbeidsmarkt meer gericht worden op ontwikkeling van werknemers en mobiliteit van werk naar werk. De overheid wil daarvoor de randvoorwaarden verbeteren, zodat werknemers en werkgevers hiervoor de ruimte krijgen.

Opvallend aan het conceptakkoord is de positieve toon en de handreiking naar medeoverheden, sociale partners en maatschappelijke organisaties om mee te bouwen aan ons land. Dus geen dichtgetimmerd regeerakkoord, maar een 'agenda om door te praten en samen vooruit te gaan.'

Onderwijs, talent & innovatie centraal
Het akkoord zet sterk in op kennis, innovatie en het benutten van talent — cruciaal voor de economie van de toekomst. Specifieke plannen:

• Er komt ruime aandacht voor (internationale) kenniswerkers: universiteiten moeten toptalent kunnen aantrekken en behouden. Instrumenten zoals de expatregeling en de kenniswerkersregeling worden hersteld of verbeterd.
• Er worden investeringen aangekondigd in onderzoek, digitale infrastructuur, en kennisvalorisatie om innovatie — en daarmee banen in toekomstige sectoren — te stimuleren.
• Startups, scale‑ups en hightech maakindustrie krijgen volgens het plan extra steun, met het oog op technologische ontwikkeling, verduurzaming, en versterking van strategisch belangrijke sectoren.

Leven Lang Ontwikkelen: scholing wordt beleid
Het voorstel bevat duidelijke beleidsinzet op scholing en ontwikkeling gedurende de loopbaan. Onder meer:

• Er komt (weer) een persoonlijk leerbudget met leerrechten, afhankelijk van genoten opleidingstijd — waardoor omscholing en bijscholing makkelijker toegankelijk worden.
• Het MBO, HBO en WO krijgen expliciet aandacht: opleidingen moeten beter aansluiten op de arbeidsmarkt van de toekomst — met name in sectoren waar transities (bijv. energie, duurzaamheid, technologie) grote impact hebben.
• Er wordt geïnvesteerd in meer erkenning voor het MBO en in versterking van het regionaal opleidings‑ en opleidingsbeleid, met speciale aandacht voor krapte‑sectoren.

Stabiliteit, investeringen en bedrijfseconomie
Het akkoord richt zich op versterking van ondernemersklimaat, investeringen en stimulering van (technologische) innovatie — met als doel de economie toekomstbestendig te maken:

• Er wordt ingezet op fiscaal en investeringsbeleid dat gunstig is voor bedrijven — met name MKB, startups en innovatieve sectoren.
• Er komt een nieuwe investeringsinstantie om maatschappelijk relevante investeringen mogelijk te maken, gericht op duurzame energie, industrie, technologie en innovatie.
• Het streven is naar een concurrentiepositie die behouden blijft in internationaal verband — ook met het oog op Europese ontwikkelingen en samenwerking.

Hervorming van arbeidsmarkt, zekerheid en sociale bescherming
Het plan bevat voorstellen voor hervorming van arbeidsrelaties, sociale zekerheid en de sociale infrastructuur:

• Er wordt ingezet op het scheppen van betere randvoorwaarden voor scholing, mobiliteit en continue ontwikkeling van werknemers. Dit moet werken via samenwerking met sociale partners en door het makkelijker maken van omscholing.
• Ook de positie van flexwerkers, zelfstandigen en MKB komt aan bod — met het oog op transparantie, zekerheid en het voorkomen van schijnzelfstandigheid. Het moet eenvoudiger worden om iemand aan te nemen door een activerende WW, een modern ontslagrecht en een passende transitievergoeding, vooral in het MKB.
• Daarnaast is aandacht voor het sociaal vangnet, zekerheid bij arbeidsongeschiktheid, en het moderniseren van sociale zekerheid om arbeidsdeelname en mobiliteit te vergroten. Want het huidige stelsel van loondoorbetaling bij ziekte en arbeidsongeschiktheid (WIA) is niet toekomstbestendig. Het stelsel is onbegrijpelijk, is een zware last voor werkgevers en stimuleert niet genoeg om weer aan het werk te gaan. Te veel jonge mensen krijgen nu een arbeidsongeschiktheidsuitkering. De partijen willen het stelsel vereenvoudigen, de instroom verminderen en de WIA activerender maken.
• De sociale zekerheidsbegrippen (inkomen, loon, partner, vermogen) worden eenduidiger. Dat maakt de uitvoering van het stelsel eenvoudiger. Daardoor komt het automatisch toekennen van regelingen in zicht, waarbij mensen krijgen waar zij daadwerkelijk recht op hebben.

Arbeidsmigratie: grip op instroom en betere bescherming
Ook op het gebied van arbeidsmigratie wil het concept‑akkoord stappen zetten. De voorstellen richten zich op meer regie én betere bescherming van arbeidsmigranten:

• Arbeidsmigratie wordt strikter gestuurd op sectoren met echte tekorten. Daarbij krijgen werkgevers een grotere verantwoordelijkheid, onder andere voor huisvesting en registratie.
• Misstanden zoals slechte huisvesting, onderbetaling of afhankelijkheid van de werkgever worden actief aangepakt — onder meer via uitvoering van het SER-advies Arbeidsmigratie naar Waarde en de aanbevelingen van de Commissie Roemer.
• In sectoren waar misstanden blijven bestaan, kunnen tijdelijke uitzendverboden worden ingesteld.
• Gemeenten en provincies krijgen via ruimtelijke ordening en effectrapportages meer regie over de spreiding en opvangcapaciteit voor arbeidsmigranten.

MIS NIKS MEER: Schrijf je hier in voor de gratis HR-nieuwsbrief

Doorsturen: