Bijna één op de zes werknemers in Nederland heeft een baan die structureel stress oplevert. In deze functies wordt veel van mensen gevraagd, terwijl ze maar weinig vrijheid hebben om hun werk zelf in te delen. De hoogste werkdruk komt voor bij werknemers in de zorg, het onderwijs en de horeca. HR-professionals hebben meer mogelijkheden om hun werk in te delen, maar blijken ook niet immuun voor stress op het werk

Dat blijkt uit de nieuwste cijfers over psycho-sociale arbeidsbelasting van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en TNO. 

Hoge taakeisen, weinig regelruimte
In 2024 werkte 16 procent van de werknemers in stressvolle banen: werk met hoge taakeisen en weinig regelruimte. Dat aandeel is iets lager dan vijf jaar geleden (18 procent in 2019), maar de onderliggende patronen zijn nauwelijks veranderd. In sectoren waar protocollen, dienstroosters en verantwoordelijkheden het ritme bepalen, is de ruimte om het werk naar eigen inzicht te organiseren te klein.

Vooral apothekersassistenten (51 procent) en leerkrachten in het basisonderwijs of medisch praktijkassistenten (beide 39 procent) staan enorm onder druk op hun werk. Maar ook artsen, verpleegkundigen, docenten in het voortgezet onderwijs en horecapersoneel ervaren veel werkstress. De cijfers laten zien dat het vooral beroepen zijn met veel menselijk contact en een hoge mate van verantwoordelijkheid, maar weinig invloed op werktempo of werkwijze.

HR-professionals: wel regelruimte, maar ‘heel veel werk’
Opvallend is dat ook HR-professionals zelf een behoorlijke werkdruk ervaren. Het CBS houdt gegevens bij van specialisten voor personeels- en loopbaanadvies. Binnen deze groep zegt 45 procent dat ze vaak ‘heel veel werk’ op hun bordje hebben. Ruim een kwart werkt regelmatig in een erg hoog tempo, en nog eens een kwart geeft aan ‘extra hard te moeten werken’.

Ondanks de drukte, hebben HR-professionals wel relatief veel autonomie: meer dan 80 procent kan zelf beslissen over de inrichting en uitvoering van het werk, de volgorde van taken en het bedenken van oplossingen. Daarmee hebben HR-professionals meer regelruimte dan de gemiddelde werknemer, maar ook een werktempo dat vaak hoog ligt.

Stress leidt tot somberheid en verzuim
Werknemers met stressvol werk kijken somberder naar de toekomst van hun baan dan anderen. De helft verwacht dat het werk de komende vijf jaar mentaal zwaarder wordt, 39 procent denkt dat het moeilijker wordt en 52 procent vreest dat het minder leuk zal zijn. Onder alle werknemers liggen deze percentages duidelijk lager.

Ook het ziekteverzuim ligt hoger onder mensen met stressvol werk: 60 procent was in 2024 ten minste één keer ziek thuis, tegenover 52 procent van alle werknemers. En bijna de helft vindt dat werkgevers te weinig doen om werkdruk te verminderen. Nog eens één op de vijf zegt dat er helemaal geen maatregelen zijn genomen.

Voorkom verder verzuim: Checklist aanpak ziekteverzuim

Doorsturen: