Werkgevers kunnen werknemers straks zonder voorafgaande toets ontslaan, maar gaan wel de eerste maanden ww-uitkering betalen. Dat heeft het kabinet vandaag besloten. Werknemers krijgen geen ontslagvergoeding meer, maar een ‘transitiebudget’ voor (om)scholing.

Minister Kamp (SZW) maakt haast met de uitwerking van de hervormingsplannen voor de arbeidsmarkt in het begrotingsakkoord voor 2013. Vakbonden zijn fel tegen de plannen, maar ook arbeidsmarktdeskundigen hebben grote bezwaren. Zij vrezen dat de positie van ouderen en mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt ernstig wordt verzwakt.

Volgens minister Kamp zijn de hervormingen van de arbeidsmarkt noodzakelijk: ‘ze leiden tot meer mobiliteit, minder tweedeling tussen tijdelijke en vaste contracten en meer scholing. Werknemers komen sneller en vaker terecht op de plek waar hun capaciteiten het beste tot hun recht komen'.

Nog maar één route voor ontslag
De keuze die werkgevers hebben tussen ontslag via de rechter of het UWV, behoort na de arbeidsmarkthervorming tot het verleden. Er komt nog maar één route voor het ontslaan van werknemers. Straks mag een werkgever een werknemer ontslaan zonder toetsing vooraf. De opzegtermijn van werkgevers en werknemers om een contract te kunnen beëindigen, wordt voortaan twee maanden voor iedereen.

De werkgever moet het ontslag wel goed motiveren. Ook moet een hoorprocedure worden gevolgd waarbij de werkgever het ontslag aankondigt en de werknemer hierop kan reageren. Is de werknemer het niet eens met het ontslag, dan kan hij of zij naar de rechter stappen. Het kabinet denkt dat werkgevers en werknemers hun best zullen doen om de hoorprocedure zorgvuldig te laten verlopen. Daardoor wordt een onnodige gang naar de rechter voorkomen.

Werkgever gaat eerste maanden WW betalen
De werkgever gaat de kosten dragen van de eerste periode werkloosheid van ontslagen werknemers met tijdelijke of vaste contracten, tot maximaal zes maanden. De precieze vormgeving moet nog worden uitgewerkt. De extra kosten voor werkgevers worden gecompenseerd door lagere ontslagkosten.

Dit motiveert werkgevers om werknemers te helpen bij het snel vinden van nieuw werk, hoopt minister Kamp. Bovendien bespaart de overheid door deze maatregel één miljard euro WW-kosten per jaar.

Ontslagvergoeding wordt ‘transitiebudget’
Werknemers krijgen vanaf 2014 geen ontslagvergoeding meer, maar wel een ‘transitiebudget’. Dat bestaat uit een kwart maandsalaris per gewerkt jaar, met een maximum van een half jaarsalaris. Dit is aanzienlijk minder dan de kantonrechtersformule, waarbij per gewerkt jaar een maandsalaris wordt vergoed. Het wordt zo dus goedkoper om werknemers te ontslaan.

Het kabinet wil werkgevers en werknemers met het transitiebudget stimuleren om te investeren in scholing tijdens en na afloop van een baan. Het transitiebudget is er zowel voor vaste als tijdelijke werknemers, maar het kabinet bekijkt nog of voor ontslagen werknemers met een tijdelijk contract, de recent gemaakte scholingskosten verrekend kunnen worden.

Positie van ouderen
Waar de arbeidsmarktdeskundigen verwachten dat ouderen de dupe worden van het eenvoudiger ontslag, verwacht minister Kamp dat vooral hun arbeidsmobiliteit zal toenemen.

De wetenschappers denken dat ouderen straks sneller ontslagen worden, om ze daarna te vervangen door goedkopere jonge medewerkers met verse kennis. Maar minister Kamp stelt dat oudere werknemers nu te vaak ‘gevangen zitten’ in hun huidige baan, omdat ze bij doorstroming naar nieuw werk zekerheden, zoals een hoge ontslagvergoeding, kwijtraken.