‘Een akkoord van vertrouwen’, noemt premier Rutte het sociaal akkoord, afgesloten met werkgevers en vakbonden in de Haagse ROC Mondriaan. Die plek was goed gekozen, want het is een 'akkoord voor het komende decennium, dat de Nederlandse samenleving verder brengt'. Werk en een goed functionerende arbeidsmarkt staan centraal.

Het is een historische dag, 11 april 2013. 'Want áls het nodig is komen we in dit land er met elkaar uit, ook als het moeilijk is. Met dit akkoord kan Nederland weer vooruit. Nederlanders kunnen hiermee vertrouwen in de toekomst krijgen’, zei premier Rutte. Hij drong er daarom bij de Nederlanders op aan om ‘weer vooruit te denken, vertrouwen in de toekomst te hebben en ernaar te handelen.’

Mondriaanakkoord moet kansen bieden
De premier wees op vele internationale instituten die stellen dat de Nederlandse economie in de basis sterk en gezond is. Om het vertrouwen niet meteen weer de kop in te drukken, stelt het kabinet daarom de bezuinigingen voor 2014 uit. In augustus zal het kabinet bezien hoe dan de omstandigheden zijn en welke maatregelen moeten worden genomen met het oog op 2014. Rutte verwacht ook op de korte termijn namelijk al enig herstel van de economie door dit akkoord.

Minister Asscher spreekt van het ‘Mondriaanakkoord’', naar de school waarin het overleg plaatsvond. Want het akkoord zet in op brede (her)scholing van werknemers en kansen bieden aan jonge mensen die de arbeidsmarkt nog moeten betreden. Maar er zijn ook maatregelen voor het combineren van arbeid en zorg. Bovendien worden voor ouderen de scherpe kantjes van enkele maatregelen afgeschaafd. De afspraken in het sociaal akkoord kosten het kabinet ongeveer 600 miljoen euro.

Hieronder ziet u de hoofdlijnen van het sociaal akkoord. Een overzicht van alle 63 maatregelen in het sociaal akkoord 2013 vindt u hier.

• Inperking WW van de baan
  Bij de WW verandert de verantwoordelijkheidsverdeling en de financiering. Werknemers gaan weer de helft van de WW-premie betalen, net als vóór 2009. Het derde jaar van de uitkering zal zo worden betaald door werkgevers en werknemers samen. Dit gebeurt geleidelijk en de negatieve koopkrachteffecten worden gecompenseerd. De uitwerking daarvan zal via de verschillende cao's worden geregeld. Het publieke deel van de WW duurt dus twee jaar, daarna volgt een jaar aanvulling bij cao.
  
  Opmerkelijk is dat vanaf 2020 de sociale partners weer de regie over de werknemersverzekeringen WW en WAO krijgen. In het verleden was dat al zo, maar toen liep het financieel beheer van de sociale zekerheidskassen uit de rails.

 

• Ontslagbescherming tot 2016 ongewijzigd
  Tot 2016 blijft de ontslagbescherming zoals die nu is. Daarna komt er een eenvoudiger systeem voor ontslagbescherming, waarbij de preventieve toets blijft bestaan.
  
  Daarbij krijgt iedereen dan een vergoeding bij ontslag, een ‘transitievergoeding’. De hoogte van de vergoeding komt in de wet te staan en wordt afhankelijk van het aantal gewerkte jaren. Voor de eerste tien jaar dienstverband wordt de ontslagvergoeding een derde maand per gewerkt jaar, daarna een halve maand per gewerkt jaar. Er komt een maximum van 75.000 euro en voor mensen die meer verdienen wordt de vergoeding maximaal een jaar salaris.

 

• Flexwerkers krijgen meer zekerheid
  Het aantal tijdelijke contracten dat kan worden afgesloten zal worden beperkt. Er komt een verbod op nulurencontracten in de zorg. De overheid gaat verder maatregelen nemen tegen allerlei schijnconstructies en ontduiking van minimumloon en cao. Daarvoor worden 35 extra mensen bij de Inspectie SZW (arbeidsinspectie) ingezet.
  
  Minister Asscher komt met voorstellen om de positie van flexwerkers vanaf 1 januari 2015 te versterken. Werknemers met een tijdelijk contract komen dan sneller in aanmerking voor een vast contract en krijgen meer zekerheid.
  
  De vakcentrale FNV gaat ook een eigen Bureau Handhaving Cao opzetten. Dit gebeurt als onderdeel van de interne vernieuwing.

 

• Crisisteam werkloosheid
  Er komt een speciaal crisisteam van de Stichting van de Arbeid (werkgevers en vakbonden) dat zoveel mogelijk gaat voorkomen dat mensen werkloos worden. In sectoren en regio’s komen projecten waarin onder andere ouderen jongeren naar werk begeleiden. Het kabinet investeert bovendien driehonderd miljoen aan van-werk-naar-werk-trajecten.

 

• Overbruggingsregeling AOW
  Er komt een betere overbruggingsregeling voor de AOW. Vutters en anderen met vroegpensioen die een AOW-gat hebben, worden gecompenseerd tot 200 procent van het minimumloon voor alleenstaanden en 300 procent voor een stel.
  
  De fiscale regeling voor pensioenopbouw wordt wel met 0,4 procent verlaagd. Ook vervalt de facilitering van pensioen boven een pensioengevend loon van 100.000 euro. Wel krijgen de sociale partners tot eind mei de tijd om hier nog aanpassingen in te doen.

 

• Geen quotum arbeidsgehandicapten
  Werkgevers beloven mensen met een beperking aan een baan te helpen, oplopend tot tienduizend mensen per jaar in 2020. Zo komt er een garantie voor in totaal 125.000 banen voor gehandicapten, waarvan 25 duizend bij de overheid. Als werkgevers zich niet aan deze afspraak houden, volgt het eerdere quotum van 5% arbeidsgehandicapten alsnog.
  
  De WSW en Wajong blijven bestaan. Er komen 35 werkbedrijven waarin gemeenten en werkgevers samen meer mensen met een beperking aan het werk gaan helpen. Van hieruit kunnen mensen ook worden gedetacheerd naar beschut werk met behulp van een jobcoach van het werkbedrijf en een loonkostensubsidie. Hiermee verdienen ze tenminste het minimumloon en kunnen ze doorgroeien naar 120 procent van het minimumloon.

 

• Nullijn zorg, onderwijs en ambtenaren
  Omdat het kabinet de bezuinigingen voor 2014 van tafel haalt en pas in augustus weer over een (ander) pakket wordt besloten, is de nullijn van volgend jaar voor ambtenaren, onderwijzers en de zorg (voorlopig) van tafel.